“Cú “b�?lái�?sang h�?trung cấp ngay sau khi học sinh tốt nghiệp lớp 9 là một lựa chọn không tồi. Thay vì mất thêm 3 năm theo học PTTH, ngay t�?khi học xong lớp 9, học sinh học h�?trung cấp, cao đẳng và s�?gia nhập th�?trường lao động sớm hơn. Trong khi đó, cơ hội học lên cao đẳng và đại học vẫn còn nhiều�?– ông Lê Quân, Th�?trưởng B�?LĐ-TB&XH, chia s�?quan điểm v�?vấn đ�?phân luồng hướng nghiệp, chọn ngành ngh�?và định hướng việc làm của nhiều bạn tr�?hiện nay.

Thưa Th�?trưởng, nhiều ph�?huynh và học sinh lo lắng trước thực t�?ch�?tiêu tuyển sinh trung học ph�?thông (THPT) thấp hơn nhiều so với s�?lượng học sinh tốt nghiệp sắp tốt nghiệp trung học cơ s�?(THCS). Thực t�?này theo ông nói lên điều gì?

– Cách nghĩ của rất nhiều ph�?huynh và học sinh là tiếp tục theo học THPT sau khi tốt nghiệp THCS. Sau đó các em mới học tiếp lên trung cấp, cao đẳng hay đại học hoặc đi làm ngay sau khi tốt nghiệp THPT.

Tuy nhiên không hẳn học sinh nào cũng có th�?thực hiện được mong muốn lên học cấp THPT vì điều kiện hạn ch�?v�?học lực, kh�?năng kinh t�?của gia đình, những tác động khách quan của xã hội �?/p>

Trong khi đó, thực t�?tuyển sinh nhiều năm qua cho thấy, con đường đi lên các cấp học cao không còn “thênh thang�?và luôn gia tăng tính cạnh tranh.

Vậy tại sao các bậc ph�?huynh và học sinh không nhìn thẳng vào năng lực thực t�?của con em mình, điều kiện kinh t�?gia đình và xu th�?của th�?trường lao động?

Tôi cho rằng, bên cạnh lựa chọn phát triển theo con đường THPT, nhiều em học sinh tốt nghiệp THCS rất có th�?phù hợp với lựa chọn học h�?trung cấp và cao đẳng. Điều này dựa vào s�?đánh giá trung thực v�?năng lực cá nhân và định hướng ngh�?nghiệp.

Th�?trường lao động và các doanh nghiệp đang quan tâm tới tay ngh�? trình đ�?thực t�?và thái đ�?làm việc của người lao động, thay vì việc ch�?quan tâm tới bằng cấp như thời k�?trước đây.

Học trung cấp là một trong những con đường ngắn và phù hợp với năng lực nhiều em đ�?có một ngh�?nghiệp và thu nhập ổn định. Đồng thời, các em vẫn có cơ hội học tiếp lên cao đẳng và đại học sau này.

Vậy, Th�?trưởng có th�?phân tích rõ hơn v�?l�?trình học tập của đa s�?học sinh tốt nghiệp THCS?

– Sau khi học xong h�?THCS, học sinh có 2 lựa chọn cơ bản, như: Lựa chọn th�?nhất là học THPT hoặc học b�?túc văn hóa; lựa chọn th�?2 là chuyển sang học trung cấp.

Với quyết định đi theo lựa chọn th�?nhất, các em s�?tốt nghiệp THPT hoặc b�?túc văn hóa. Các em s�?quyết định tiếp tục học trung cấp, cao đẳng, đại học hoặc đi làm (thường với các v�?trí công việc yêu cầu trình đ�?ph�?thông hoặc công việc t�?do…).

Lựa chọn này rất phù hợp các em học sinh có học lực tốt, gia đình có điều kiện h�?tr�?lâu dài.

Với việc đi theo lựa chọn th�?2, các em s�?gia nhập th�?trường lao động sớm hơn so với thông l�?trước kia. Ưu điểm của lựa chọn này là các em s�?có việc làm và thu nhập ổn định sớm hơn bạn bè trang lứa.

Trong khi đó, nguyện vọng có được tấm bằng đại học vẫn được thực hiện nếu các em chịu khó học thêm 1 s�?năm theo quy định của Luật Giáo dục ngh�?nghiệp.

Thưa Th�?trưởng, con đường đ�?có việc làm và bằng cấp như vậy. Nhưng dường như nhiều bậc ph�?huynh và học sinh vẫn quan niệm việc học trung cấp ch�?dành cho học sinh không đ�?PTTH?

– Đây là suy nghĩ chưa đúng. Tại các nước phát triển như Đức, Nhật hoặc Úc, việc cho con em theo học ngh�?sớm được nhiều gia đình nghiêm túc nhìn nhận và ưu tiên. Đó cũng là con đường đ�?hình thành nên nhiều k�?sư giỏi cho đất nước.

Đơn c�?như tại Nhật Bản, mô hình đào tạo 5 năm dành cho học sinh tốt nghiệp cấp 2 đ�?có k�?sư thực hành rất thành công. Hiệp hội 51 trường cao đẳng công ngh�?Kosen là địa ch�?tin cậy của nhiều gia đình và doanh nghiệp. Các em học ra trường 100% có việc làm với thu nhập cao.

Tại nước ta, phân luồng học sinh sau THCS là ch�?trương quan trọng giúp giảm lãng phí nguồn lực xã hội và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Phân luồng tốt s�?khắc phục cơ bản được tình trạng “thừa thầy, thiếu th�?#8221;.

Ch�?trương này được Đảng và Nhà nước rất quan tâm. B�?Chính tr�?đã có Ch�?th�?s�?10-CT/TW ngày 05/12/2011 trong đó nêu rõ phấn đấu đến năm 2020 có ít nhất 30% học sinh sau khi tốt nghiệp trung học cơ s�?đi học ngh�?

Quá trình học trung cấp sau khi tốt nghiệp THCS đã được quy định rõ trong Luật Giáo dục và Luật Giáo dục ngh�?nghiệp. Học ngh�?đ�?tr�?thành k�?thuật viên, lao động có tay ngh�? có thu nhập tốt và ổn định. Người theo học ngh�?thường có việc làm ngay khi tốt nghiệp và được phép học tiếp lên cao đẳng, đại học nếu có nhu cầu.

Xã hội chúng ta đang lãng phí rất lớn khi có hàng trăm ngàn học sinh tốt nghiệp THPT không học tiếp. Thay vào đó, các em chấp nhận làm những công việc lao động ph�?thông không qua đào tạo ngh�?nghiệp.

Nếu các em này được định hướng tốt, theo học trung cấp ngay sau khi tốt nghiệp THCS, xã hội s�?có thêm nhiều người lao động có tay ngh�?tốt đã qua đào tạo.